जोङ्खाi1; BbAadhs.comxIn 12
| जोङ्खा | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| རྫོང་ཁ། | ||||||
 तिब्बती लिपिमे "जोङ्खा" शब्द लिखल | ||||||
| बाजल जाइवाला स्थान: | भुटान | |||||
| आरम्भ: | २०१३ | |||||
| मातृभाषी: | 1,71,080 | |||||
| भाषा परिवार: |
चीनी-तिब्बती
| |||||
| शाखा भाषा: |
लाया
लुनाना
अदप
| |||||
| लिपि |
तिब्बती लिपि जोङ्खा ब्रेल | |||||
| आधिकारिक अवस्था | ||||||
आधिकारिक भाषा |
 भुटान | |||||
| नियन्त्रण कर्ता | जोङ्खा विकास आयोग | |||||
| भाषा कोड: | ||||||
| आइएसओ ६३९-१ | dz | |||||
| आइएसओ ६३९-२ | dzo | |||||
| आइएसओ ६३९-३ |
dzo – Macrolanguage individual codes: lya – लाया उपभाषा luk – लुनाना उपभाषा | |||||
| भाषावेधशाला | 70-AAA-bf | |||||
 भुटानक मातृभाषी रूप सँ जोङ्खा बाजनिहार जिला (पीला रङ्गमे) | ||||||
| ||||||
जोङ्खा (तिब्बती लिपि: རྫོང་ཁ།, अङ्ग्रेजी: Dzongkha, Wylie: rdzong kha) भुटानमे बाजल जाइवाला राष्ट्रिय भाषा छी । एकर नाम जोङ शब्द सँ लेल गेल अछि, जकर अर्थ जिला होइत अछि, आ जोङ्खा कऽ अर्थ जिलाक मुख्यालयमे बाजल जाइवाला भाषा छी । सन् २०१३ मे एकर कुल मिलाए लगभग साढ़े-छह लाख लोक बाजैत छल । भारतक पश्चिम बंगालक कालिम्पोङ्ग शहरमे सेहो ई भाषा बाजनिहार किछ मातृभाषी प्रयोक्ता अछि । जोङ्खाकें तिब्बती लिपिमे लिखल जाइत अछि ।[१][२]
विषय सूचीसभ
- १ इतिहास
- २ भूगोल
- ३ सन्दर्भ सामग्रीसभ
- ४ बाह्य जडीसभ
इतिहास[सम्पादन करी]
१७हम शताब्दी सँ जोङ्खा भाषा भुटानमे लोकप्रिय सञ्चार-भाषाक रूपमे प्रयोग कएल गेल अछि । सन् १९७१ मे भुटानक तेसर राजा जिगमेद दोर्जे वाङछ्युगद्वारा जोङ्खाकें भुटानक राष्ट्रिय भाषा घोषणा केनए छल । पहिने सेहो जोङ्खा भाषा औपचारिक लेखनमे प्रतिबद्ध छल । राष्ट्रिय भाषामे घोषणा भेलाक बाद सँ भुटानक विद्यालयसभमे एकटा अलग विषयमे राखि पठन पाठनक सुरुवात केनए छल आ सन् १९८६ मे भुटानक चारिम राजा जिगमेद सेङगे वाङछ्युगद्वारा जोङ्खाक उन्नतिक लेल एकटा स्वतन्त्र सरकारी कार्यालयक रूपमे जोङ्खा विकास आयोग (Dzongkha Development Commission) क स्थापना सेहो केलक । भुटानक सांस्कृतिक सम्पदाक संरक्षण आ भाषाक पदोन्नतिक रूपमे जोङ्खाक विशेष भूमिका भेलाक कारण भुटानी राष्ट्रिय सभाक बहुतेक सत्र सँ अधिक समर्थन सङ्ग जोङ्खा विकास दिस बहुतेक कार्यसभ आरम्भ कएल गेल छल ।[३]
भूगोल[सम्पादन करी]
सन्दर्भ सामग्रीसभ[सम्पादन करी]
- ↑ "Constitution of the Kingdom of Bhutan. Art. 1, § 8" (PDF), Government of Bhutan, २००८-०७-१८, अभिगमन तिथि २०११-०१-०१।
- ↑ George, Van Driem; Tshering of Gaselô, Karma (1998). Dzongkha. Languages of the Greater Himalayan Region. I. Leiden, The Netherlands: Research CNWS, School of Asian, African, and Amerindian Studies, Leiden University. p. 3. ISBN 90-5789-002-X.
- ↑ http://www.dzongkha.gov.bt/intro/background.php